آخرین مقالات
نهال فندق انیس ترکیه (Corylus avellana ‘Anis’) یکی از معروف‌ترین ارقام تجاری فندق در جهان است که خاستگاه اصلی آن منطقه ازمیر در ترکیه می‌باشد. ترکیه به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فندق جهان، این رقم را به‌صورت گسترده کشت می کند. موفقیت آن در اقلیم‌های مشابه ایران (به‌ویژه شمال و شمال غرب) اثبات شده است. این نهال به‌دلیل مغز درشت، پوست نازک، طعم ملایم و ماندگاری بالا در بازارهای جهانی شناخته شده است. ویژگی بارز آن پوسته نازک (کاغذی) است که درصد مغز قابل استحصال را افزایش می‌دهد و فرآیند فرآوری را تسهیل می‌کند. مقاومت خوب به سرما (تا -۲۵ درجه سانتی‌گراد) و باردهی نسبتاً زودرس (از سال دوم یا سوم) از دیگر مزایای این رقم محسوب می‌شود.
فندق انیس ترکیه در مناطق معتدل با تابستان‌های خنک و مرطوب بهترین عملکرد را دارد. در این مناطق می توانید نهال فندق بارتلر را هم کاشت کنید. ارتفاع ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ متر از سطح دریا برای کشت آن ایده‌آل است. این رقم به زمستان‌های سرد برای شکستن خواب زمستانه نیاز دارد. خاک‌های عمیق، سبک (لومی-شنی) با زهکشی عالی و اسیدیته خنثی تا کمی قلیایی (pH 6-7.5) برای رشد مطلوب ضروری هستند. خاک‌های سنگین رسی و مناطق با آب‌های زیرزمینی بالا به‌شدت نامناسب هستند و باعث پوسیدگی ریشه می‌شوند. قبل از کاشت، شخم عمیق زدن، اصلاح خاک با کود دامی پوسیده (حداقل ۲۰ تن در هکتار)الزامی است. البته باید علف های هرز را هم حذف کنید. نور کامل آفتاب (حداقل ۶-۸ ساعت در روز) برای رسیدن میوه و کیفیت مغز حیاتی است.
بهترین زمان کاشت نهال فندق انیس در ایران، پاییز (پس از ریزش برگ‌ها و قبل از یخبندان سنگین) یا اوایل بهار (قبل از بیدار شدن جوانه‌ها) است. گودال کاشت باید حداقل دو برابر حجم ریشه (معمولاً ۶۰x۶۰x۶۰ سانتی‌متر) حفر شود. هنگام کاشت، گردن ریشه باید همسطح خاک قرار گیرد و از کاشت عمیق خودداری شود. فاصله کاشت مناسب ۴x۴ متر یا ۴x۵ متر (بسته به حاصلخیزی خاک و شیب زمین) توصیه می‌شود. این فاصله امکان نورگیری کافی، تهویه مناسب و عملیات زراعی را فراهم می‌کند. پس از قرار دادن نهال در گودال، خاک حاصلخیز (ترجیحاً مخلوط با کمپوست) را به‌آرامی در اطراف ریشه بریزید. سپس با فشار ملایم خاک را متراکم کنید تا هواگیری نشود. آبیاری سنگین بلافاصله پس از کاشت برای نشست خاک و حذف هوای اطراف ریشه ضروری است.
نیاز آبی فندق انیس ترکیه همانند نهال فندق قزوین متوسط است ولی در مراحل حساس بهار (تورم جوانه‌ها، گلدهی و تشکیل میوه) و تابستان (پر شدن مغز) بسیار حیاتی است. آبیاری منظم هر ۷ تا ۱۰ روز در فصل رشد (بهار و تابستان) توصیه می‌شود. روش‌های قطره‌ای یا نشتی به‌دلیل صرفه‌جویی در آب و جلوگیری از خیس شدن برگ‌ها (کاهش بیماری‌های قارچی) ارجح هستند. در تغذیه، کود دامی پوسیده (۱۰-۱۵ تن در هکتار) در پاییز پایه اصلی است. کودهای کامل NPK (مانند ۱۲-۱۲-۱۲ یا ۱۵-۱۵-۱۵) با تاکید بر پتاسیم (K) در مرحله پر شدن مغز و فسفر (P) برای توسعه ریشه در بهار و اوایل تابستان لازم است. کلسیم و منیزیم نیز برای کیفیت مغز و جلوگیری از نوک‌سوختگی برگ‌ها مهم هستند. آنالیز سالانه خاک و برگ بهترین راهنما برای تنظیم دقیق برنامه کوددهی است.
هرس اصلی فندق انیس در اواخر زمستان یا اوایل بهار قبل از تورم جوانه‌ها انجام می‌شود. هدف اصلی حذف شاخه‌های خشک، بیمار، شکسته، پیر و شاخه‌های رقیب درون تاج است تا نور و هوا به خوبی درون تاج نفوذ کند. فرم‌دهی اولیه به‌صورت بوته‌ای چندشاخه‌ای (۴-۶ شاخه اصلی) مرسوم است. توجه به این نکته بسیار مهم است که رقم انیس خودبارور (Self-sterile) است. برای گرده‌افشانی مؤثر و تشکیل میوه، کاشت ارقام گرده‌زای سازگار (مانند رقم توماس، بارسلونا یا رقم محلی فندق جنگلی) به نسبت حداقل ۱ به ۸ تا ۱ به ۱۰ (یک درخت گرده‌زا به ازای هر ۸ تا ۱۰ درخت انیس) ضروری است. گرده‌افشانی توسط باد انجام می‌شود. بنابراین قرار دادن درختان گرده‌زا در جهت باد غالب حیاتی است.
مهم‌ترین آفات تهدیدکننده فندق انیس شامل شته‌ها، کنه جوانه فندق، کرم خراط و سوسک شاخک‌بلند هستند. بیماری‌های مهم نیز عبارتند از باکتریوز (بیماری شانکر باکتریایی)، پوسیدگی طوقه و ریشه (فیتوفترا) و سفیدک پودری. راهکارهای پیشگیرانه و مدیریت تلفیقی کلید موفقیت هستند. مبارزه شیمیایی باید بر اساس پایش منظم باغ و با مشورت کارشناس و استفاده از سموم مجاز و کم‌خطر در زمان مناسب (مثلا سمپاشی زمستانه با روغن ولک برای کنه ها و شپشک ها) انجام شود.
آدرس: آذربایجان غربی، میاندوآب، اتوبان ولایت، سه راهی گوگ تپه
طراحی و توسعه توسط آژانس ریونا
